ABD Lideri Donald Trump’ın, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) üzere kimi ülkelere silah satışlarında Kongre onayını, “bypass” eden acil durum yetkisini kullanmaya karar verdiği bildirildi.
Kongre kaynaklarından yansıyan haberlere nazaran; ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Kongre’ye gönderdiği mektupta, kelam konusu yetki kullanımı konusunda bildirimde bulunuldu.
Buna nazaran ABD Lideri Trump, “acil durum” yetkisini kullanarak, son devirde yapılmış ve birden fazla Suudi Arabistan ile BAE’yi kapsayan 22 silah satışı için Kongre onayını beklemeyecek.
8 MİLYAR DOLARLIK 22 ANLAŞMA
Trump’ın, Kongre’yi “bypass” etme kararının derhal devreye gireceği ve 8 milyar dolarlık 22 silah muahedesinin, Kongre kontrolü olmaksızın çabucak tamamlanacağı kaydedildi.
Özellikle Demokrat senatörler ve Temsilciler Meclisi üyeleri, Trump’ın adımını “ilgili maddeyi berbata kullanmak” halinde yorumlarken, birçok Cumhuriyetçi ismin de Yemen savaşında Amerikan silahlarının kullanılmasına karşı olduğu biliniyor.
S.ARABİSTAN’A UYGUNLUK YAPMAYI SEÇTİ
Senato Dış Bağlar Komitesi’nin Kıdemli Demokrat Üyesi Bob Menendez, hususla ilgili yazılı bir açıklama yaparak, Trump idaresine reaksiyon gösterdi.
Menendez açıklamasında, “Yönetim bir kere daha uzun soluklu ulusal çıkarlarımızı yahut insan haklarını önceleme konusunda başarısız oldu. Bunun yerine Suudi Arabistan üzere otoriter ülkelere ‘iyilik yapmayı’ tercih etti.” değerlendirmesini yaptı.
Senato Dış İlgiler Komitesi Lideri Cumhuriyetçi James Risch de Trump’ın adımının, “yasallığının” tartışmaya açık olduğunu ve bunu yakından inceleyeceklerini açıkladı.
ABD idaresi, yabancı ülkelere yaptığı silah satışlarında Kongre’ye yazılı bildirim yapmak ve Kongre’nin varsa itirazlarını kıymetlendirmek zorunda. Kongre’nin her iki kanadı da ABD’nin, Yemen savaşı bağlamında Suudi Arabistan’a satmak istediği silahların satışına blokaj koymuş, idarenin kararını gözden geçirmesini talep etmişti.
Trump idaresinin Kongre’yi kenara iten bu adımının akabinde, 22 muahedeyi en kısa mühlet içinde nihayete erdirmesi ve toplam 8 milyar dolarlık silahları bu ülkelere satması bekleniyor.
YEMEN TASARISI
Trump idaresi ile ABD Kongresi ortasındaki Suudi Arabistan uyuşmazlığı, Yemen savaşı ve Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi münasebetiyle bir üst safhaya taşınmıştı.
ABD’nin, Yemen’de Suudi Arabistan’a verdiği takviyesi kesmesini öngören yasa tasarısı 4 Nisan’da Temsilciler Meclisi’nde, 13 Mart’ta da Senato’da kabul edilmişti.
Söz konusu tasarıda, El Kural ile savaşanlar hariç, Yemen’deki savaşa dahil olan ya da savaşı etkileyen tüm Amerikan askeri ögelerinin 30 gün içinde geri çekilmesi öngörülüyordu.
Trump ise kelam konusu tasarıyı veto etmiş ve bunun münasebetini, “Bu yasa tasarısı, benim anayasal otoritemi zayıflatmak için yapılan gereksiz ve tehlikeli bir teşebbüstür. Bu tasarı tıpkı vakitte Amerikan dış siyasetine da ziyan verebilir.” tabiriyle açıklamıştı.
